İstanbul Sözleşmesi Bağlamında Kadın Sünneti

Yazarlar

  • Nüket Örnek Büken

DOI:

https://doi.org/10.33831/jws.v20i1.48

Anahtar Kelimeler:

kadın sünneti- kadının genital yaralanması- klitoridektomi- kadın düşmanlığı- İstanbul Sözleşmesi

Özet

Sosyal aktivistler ve feministler arasında, kadın sünneti (FGM- Female Genital Mutilation-, kadının genital yaralanması) ile mücadele önemli bir politika hedefidir. Bazen kadın sünneti veya kadın genital kesimi olarak adlandırılan FGM, kadınların ve kız çocuklarının klitorisini cinsel arzularını azaltmak ve cinsel onurunu evlilik öncesi korumak için kesmektir. Kadın sünneti ve kadın genital kesimi olarak tanımlanan iki kavram konusunda, hafif bir karışıklık da vardır. Aslında, iki terim birbirinin yerine kullanılabildiği halde, farklı iki çağrışım taşıdıkları da aşikârdır. Çoğunlukla müslüman ülkelerde yaygın olduğu söylenen uygulamanın muazzam bir maliyeti vardır: birçok kız kan kaybı veya enfeksiyon nedeniyle ölür. Çoğu travmatize olmuştur. Hayatta kalanlar evlilik ve gebelik süresince olumsuz sağlık etkileri yaşayabilirler. Irak Kürdistanı'ndan yeni bilgiler, sorunun Ortadoğu'da da yaygın olduğunu ortaya koymaktadır.

Bu makalede önce konu ile ilgili ilgili kavramlar/terminoloji verilecek ve uygulanan farklı yöntemlerin/tiplendirilmesi değerlendirilecektir. Daha sonra bu işlemin gerekçesi, tarihçesi ve dinler açısından önemi, Batı’da klitoridektomi, bu uygulamanın kadın cinselliği ve kadın düşmanlığı ile ilişkisi ve İstanbul Sözleşmesi’nde kadın sünneti incelenecektir. İlgili konunun kadın bakış açısından ve feminist terminolojiden yeniden değerlendirilmesi ve bu konuda daha sonra yapılması muhtemel daha kapsamlı çalışmalara öncül olması amacını taşımaktadır.

Referanslar

Abu-Sahlieh S.A.A. (1994). To Mutilate in the Name of Jehovah or Allah: Legitimization of Male and Female Circumcision. Medicine and Law, 13(7-8): 575-622.
Abu-Sahlieh S.A.A. (2001) Male and Female Circumcision among Jews, Christians and Muslims: Religious, Medical, Social and Legal Debate. Warren Center, PA: Shangri La Publications.
Akkayan T. (2010) Bedenin Kültürel Gerekçelerle Sakatlanması ve Söğüt’te Sünnet. Antropoloji, 24: 37-68.
Baker B.I. (2017). On the Curability of Certain Forms of Insanity, Epilepsy, Catalepsy and Hysteria in Females (İlk basım 1866). Londra: Hardwicke. İnternet adresi: https://books.google.com.tr/books?id=IhjA0TqeSIkC&pg=PP7&hl=tr&source=gbs_selected_pages&cad=2#v=onepage&q&f=false. Erişim tarihi: 07.12.2017.
Barker-Benfield G.J. (2014). The Horrors of the Half-Known Life: Male Attitudes toward Women and Sexuality in 19th Century America (İlk basım 1976,). New York: Routledge.
Bayık F. (1985) Söğüt’te Sünnet. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Antropoloji Bölümü Yayınlanmamış Lisans Bitirme Çalışması, İstanbul.
Burrage H. (2015). Eradicating Female Genital Mutilation UK Perspective. London: Routledge.
BBC (2014). Female Circumcision/Genital Cutting. BBC ethical Guide. İnternet adresi: http://www.bbc.co.uk/ethics/femalecircumcision/femalecirc_1.shtml. Erişim tarihi: 07.12.2017.
Erskine K. (2014). Collecting Data on Female Genital Mutilation. British Journal of Urology International, 348: g3222.
Constantinides P. (1985). Women Heal Women: Spirit Possession and Sexual Segregation in a Muslim Society. Social Science and Medicine, 21(6): 685-692.
Dinçkal F. (2013). Matriyar Toplumlar, Tanrı Anlayışı ve Etkileri. Anadolu Aydınlanma Vakfı. İnternet adresi: http://www.anadoluaydinlanma.org/anadolu/matriyar_toplumlar.pdf. Erişim tarihi: 07.12.2017.
Drenth J. (2007). The Origin of the World: Science and Fiction of the Vagina (Dünyanın Kökeni Vajina) (Çev: Mefkûre Bayatlı). İstanbul: Agora Kitaplığı.
Duffin J. (2016). History of Medicine: A Scandalously Short Introduction (2. Basım). University of Toronto Press.
Dunsmuir W.D. & Gordon E.M. (1999) The History of Circumcision. BJU Intertational, 83(19): 1-12.
Erbil P. (2007). Kibele’den Pandora’ya Kadının Tarihsel Yenilgisi. Ankara: Arkadaş Yayınevi.
FORWARD (Foundation for Women's Health Research and Development), UK (2006). Definitions and Terms for FGM. İnternet adresi: http://www.forwarduk.org.uk/key.issues/fgm/definitions. Erişim tarihi: 07.12.2017.
Sigmund F. (First published 1939). Moses and Monotheism. London: The Hogarth Press and the Institute of Psycho-Analysis. İnternet adresi: https://archive.org/stream/mosesandmonothei032233mbp/mosesandmonothei032233mbp_djvu.txt. Erişim tarihi: 07.12.2017.
Sigmund F. (1989). Some Psychical Consequences of the Anatomical Differences between the Sexes. New York: W.W. Norton and Company.
Gollaher D.L. (2000). Circumcision: A History of the World’s Most Controversial Surgery. New York: Basic Books.
Herodotos (1973). Herodot Tarihi (Çev: Müntekim Ökmen-Azra Erhat). İstanbul:Remzi kitabevi.
Holland J. (2016). A Brief History of Misogyny: The World’s Oldest Prejudice (Mizojini Dünyanın En Eski Önyargısı, Kadından Nefretin Evrensel Tarihi) (Çev: Erdoğan Okyay). Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
Hoving I., Korsten F.W. & Van Alphen E. (2003). Africa and Its Significant Others: Forty Years of Intercultural Entanglement. Netherlands: Rodopi Publication.
Avrupa Konseyi (2011). İstanbul Sözleşmesi -Kadınlara Yönelik Şiddet ve Ev İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadele Hakkındaki Avrupa Konseyi Sözleşmesi (Türkiyede 1 Ağustos 2014 tarihinde yürürlüğe girmiştir). İnternet adresi: http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2012/03/2012030 8M1-1.pdf. Erişim tarihi: 07.12.2017.
Jackson M. (2018). A Global History of Medicine. Oxford University Press, Kofman S. (1985). The Enigma of Woman in Freud’s Writings (Fransızcadan İngilizceye çeviren Catherina Porter). Cornell University Press
Eagan J. (2002). Enigmas: Essays on Sarah Kofman (review). Hypatia, 17(3): 271-273. İnternet adresi: http://users.clas.ufl.edu/burt/%20%20%20glossator%20%201/NIetzschenachgloss/Nietzsche%20Nachlass%20%20DerridaPost%20Card/17.3eagan.pdf. Erişim tarihi: 07.12.2017.
Kouba L. & Muasher J. (1985). Female Circumcision in Africa: An Overview. African Studies Review, 28 (1): 95-110.
Köse A. (1998). Musa ve Tektanrıcılık: Bir Tarih Psikanalizinin Açmazları. Divan Dergisi, 1: 37-56.
Kolektif (2001). Kutsal Kitap: Eski ve Yeni Antlaşma: Tevrat, Zebur, İncil. İstanbul: Yeni Yaşam Yayınları.
Lightfoot-Klein H. (1989). Prisoners of Ritual: An Odyssey into Female Genital Circumcision in Africa. New York: Haworth Press.
Lockhat H. (2004) Female Genital Mutilation: Treating the Tears. Middlesex University Press.
Özmen M.C. (2011). İslâm Dışı Bir Uygulama: Çocuk Sünneti. Türkiyenin Yazar Portalı. İnternet adresi: http://www.yazarportal.com/islam-disi-bir-uygulamacocuk-sunneti/50183/.
Rouzi A.A. (2013). Facts and Controversies on Female Genital Mutilation and Islam. The European Journal of Contraception & Reproductive Health Care, 18(1):10-14.
Stephens W. (2002). Demon Lovers: Witchcraft, Sex and the Crises of Blief. Chicago: University of Chicago Press.
UNICEF (2010). Legislative Reform to Support the Abandonment of Female Genital Mutilation/Cutting. New York: UNICEF.
UNICEF (2013). Female Genital Mutilation/Cutting: A Statistical Overview and Exploration of the Dynamics of Change. New York: UNICEF. İnternet adresi: http://www.unicef.org/media/files/FGCM_Lo_res.pdf. Erişim tarihi: 7.12.2017.
Uzak Meryem (2010) Kuran ve Sünnete Göre İnsan Bedenine Yönelik Estetik Amaçlı Müdahaleler, Harran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı Hadis Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi.
Van Der Kwaak A. (1992). Female Circumcision and Gender Identity: A Questionable Alliance? Social Science and Medicine, 35(6):777-787.
Walker A. (2011). Possessing the Secret of Joy. Open Road Media publication. İnternet adresi: https://books.google.com.tr/books/about/Possessing_the_Secret_of_Joy.html?id=Wvyg0lWa7GcC&redir_esc=y. Erişim tarihi: 07.12.2017.
WHO (World Health Organisation) (2008). Eliminating Female Genital Mutilation: An Interagency Statement. Geneva: WHO. İnternet adresi: http://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/43839/9789241596442_eng.pdf;jsessionid=FCB3C4F33E0E9CE9895FF2C5B98CC4AB?sequence=1. Erişim tarihi: 07.12.2017.
WHO (2014). Female Genital Mutilation. Fact Sheet No 241. İnternet adresi: http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs241/en. Erişim tarihi: 07.12.2017.
Yoder PS. & Khan S. (2007). Numbers of Women Circumcised in Africa: The Production of a Total. Calverton: Macro International Inc.

İndir

Yayınlanmış

2019-05-27

Nasıl Atıf Yapılır

Örnek Büken, N. (2019). İstanbul Sözleşmesi Bağlamında Kadın Sünneti. Kadın/Woman 2000, Journal for Women’s Studies, 20(1), 17–42. https://doi.org/10.33831/jws.v20i1.48