Kendini Gerçekleştiren Kehanet Teorisi Bağlamında Kadınlarla İlgili Kalıp Yargılara Yönelik Bir Araştırma
DOI:
https://doi.org/10.33831/jws.v19i1.268Anahtar Kelimeler:
kalıp yargılar- kendini gerçekleştiren kehanet- toplumsal cinsiyetÖzet
Kalıp yargılar; algılayışları, toplumsal gruplara ilişkin bilgileri inançlarımızı ve beklentileri içeren bilişsel yapılardır. Toplumsal cinsiyet kalıp yargıları, toplumsal cinsiyet beklentilerini doğurur ve bu beklentiler bizim diğerlerine bakışımızda birer algısal filtre görevi görürler. İnsanlar, sınıflandırma süreci yoluyla dünyayı birçok farklı toplumsal gruba ayırır ve bu toplumsal gruplara ilişkin bilgilerini, inançlarını ve beklentilerini içeren bilişsel bir yapı geliştirir. Araştırmanın amacı: Üniversitesi öğrencilerinin kadınlara yönelik yargı ve kalıp yargılara ne derece katılmaktadırlar?” sorusuna cevap aramaktır. Ayrıca, kendini gerçekleştiren kehanetin kalıp yargıların üzerinde oluşumu açıklanacaktır. Araştırma yöntem olarak anket tekniğiyle üniversite öğrencilerine yönelik olarak internet ortamında uygulanmıştır. Araştırmada, kadına yönelik toplam kırk iki kalıp yargı sorusu yöneltilmiştir. Kalıp yargılara yönelik düşünceler aritmetik ortalamalarla gösterilmiştir. Araştırmanın sonucunda bazı kalıp yargıların zaman içinde değiştiği bazıların ise hala ataerkil özellikler sergilediği yönündedir.
Referanslar
Batman K.A. & Beidoğlu M. (2012). Kıbrıslı Türk Üniversiteli Gençlerin Cinsiyete Dayalı Kadına Yükledikleri Roller. Konferans Tebliği. 4. Uluslarası Eğitim Araştırmaları Kongresi, İstanbul, 4-7 Mayıs.
Demirtaş A. (2004). Sosyal Sınıflandırma, Kişiler arası Beklentiler ve Kendini Doğrulayan Kehanet. İletişim Araştırmaları, 2(2): 33-53.
Balkır A. (1989). Kadınların Kendini Algılaması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Hamilton D.L.; Sherman S.J. & Ruvolo C.M. (1990). Stereotype-Based Expectancies; Effects on İnformation Processing and Social Behavior. Journal of Social Issues, 46 (2):35-60.
Demirtaş A. (2004). Yakın İlişkiler ve Toplumsal Cinsiyet. Türk Psikoloji Bülteni, 10(32): 165-166.
Dökmen Z.Y. (2004). Toplumsal Cinsiyet: Sosyal Psikolojik Açıklamalar (1. Basım). İstanbul: Sistem Yayıncılık.
Franzoi S.L. (2003). Social Psychology. New York: Mc Grow-Hill Education.
Kağıtçıbası Ç. (1999). Yeni İnsan veİinsanlar (10. Basım). İstanbul: Evrim Yayınevi.
Kağıtçıbaşı Ç. (2000). Kültürel Psikoloji: Kültür Bağlamında İnsan ve Aile (2. Basım). İstanbul: Evrim Yayınevi.
Girginer U.H. (1994). Türk Toplumunda Cinsiyet Rolleri Algısı. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İzmir: E. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Ersöz G.A. (1997). Cinsiyet Rollerine İlişkin Beklenti, Tutum Davranışlar ve Eşler Arası Sorumluluk Paylaşımı (Kamuda Çalışan Yönetici Kadınlar Örneği). Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
İmamoglu O.E. (1991). Aile İçinde Kadın-Erkek Rolleri. Türk Aile Ansiklopedisi. Cilt 3: 832-835.
Mackie D.M.; Hamilton D.L.; Susskind J. & Rosselli F. (1996). Social Psychological Foundations of Stereotype Formation. İçinde, Macrae C.N., Stangor C. & Hewstone M. (Eds.), Stereotype & Stereotyping. New York: Guilford: 41–47.
Meydaneri Y. (2006). Sosyolojik Açıdan Kadınlarla İlgili Kalıp Yargılar (Kırıkkale Örneği), Erciyes üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kayseri.
Michener A.H. & DeLamater D.H. (1998). Social Psychology. (4.ed.). U.S.A: Wadsworth Thomson Learning.
Miller D.T. & Turnbull W. (1986). Expectancies and İnterpersonal Process. Annual Revieıv of Psychology, (37): 233-56.
Rubovits P. & Maehr M. (1973). Pygmalion Black and White. Journal of Personality and Social Psychology, (25): 210-218.
Snyder M.; Berscheid E. & Tanke E.D. (1977). Social Perception and İnterpersonal Behavior: On the Self-fulfillng Nature of Social Stereotypes. Journal of Personality and Social Psychology, 35(9): 665-666.
Rist R. C. (2000). Student Social Class and Teacher Expectations: The Self- Fulfilling Prophecy in Ghetto Education, Harvard Educational Review, 70(3): 266-302.
Rosenhan D.L. (1973). On Being Sane in Insane Places. Science,179: 250-258.
Rosenthal R. & Jacobson L. (1968). Pygmalion in the Classroom. New York: Holt, Rinehart, and Winston.
Sakallı U.N. (2003). Cinsiyetçilik: Kadınlara ve Erkeklere İlişkin Tutumlar ve Çelişik Duygulu Cinsiyetçilik Kuramı. Türk Psikoloji Yazıları, 6 (11-12): 1-20.
Tan M. (1979). Kadının Ekonomik Yasamı ve Eğitimi. Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Tan M. (2000). Eğitimde Kadın-Erkek Eşitliği ve Türkiye Gerçeği. İçinde, Kadın-Erkek Eşitliğine Doğru Yürüyüş- Eğitim, Çalışma Yaşamı ve Siyaset Ankara: TÜSİAD Yayınları: 23-114.
Van Vugt M. (2001). Self-interest as Selffulfilling Prophecy. Behavioral & Brain Sciences, 24(3): 429-431.
Demirtaş A. (2004). Sosyal Sınıflandırma, Kişiler arası Beklentiler ve Kendini Doğrulayan Kehanet. İletişim Araştırmaları, 2(2): 33-53.
Balkır A. (1989). Kadınların Kendini Algılaması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Hamilton D.L.; Sherman S.J. & Ruvolo C.M. (1990). Stereotype-Based Expectancies; Effects on İnformation Processing and Social Behavior. Journal of Social Issues, 46 (2):35-60.
Demirtaş A. (2004). Yakın İlişkiler ve Toplumsal Cinsiyet. Türk Psikoloji Bülteni, 10(32): 165-166.
Dökmen Z.Y. (2004). Toplumsal Cinsiyet: Sosyal Psikolojik Açıklamalar (1. Basım). İstanbul: Sistem Yayıncılık.
Franzoi S.L. (2003). Social Psychology. New York: Mc Grow-Hill Education.
Kağıtçıbası Ç. (1999). Yeni İnsan veİinsanlar (10. Basım). İstanbul: Evrim Yayınevi.
Kağıtçıbaşı Ç. (2000). Kültürel Psikoloji: Kültür Bağlamında İnsan ve Aile (2. Basım). İstanbul: Evrim Yayınevi.
Girginer U.H. (1994). Türk Toplumunda Cinsiyet Rolleri Algısı. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İzmir: E. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Ersöz G.A. (1997). Cinsiyet Rollerine İlişkin Beklenti, Tutum Davranışlar ve Eşler Arası Sorumluluk Paylaşımı (Kamuda Çalışan Yönetici Kadınlar Örneği). Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
İmamoglu O.E. (1991). Aile İçinde Kadın-Erkek Rolleri. Türk Aile Ansiklopedisi. Cilt 3: 832-835.
Mackie D.M.; Hamilton D.L.; Susskind J. & Rosselli F. (1996). Social Psychological Foundations of Stereotype Formation. İçinde, Macrae C.N., Stangor C. & Hewstone M. (Eds.), Stereotype & Stereotyping. New York: Guilford: 41–47.
Meydaneri Y. (2006). Sosyolojik Açıdan Kadınlarla İlgili Kalıp Yargılar (Kırıkkale Örneği), Erciyes üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kayseri.
Michener A.H. & DeLamater D.H. (1998). Social Psychology. (4.ed.). U.S.A: Wadsworth Thomson Learning.
Miller D.T. & Turnbull W. (1986). Expectancies and İnterpersonal Process. Annual Revieıv of Psychology, (37): 233-56.
Rubovits P. & Maehr M. (1973). Pygmalion Black and White. Journal of Personality and Social Psychology, (25): 210-218.
Snyder M.; Berscheid E. & Tanke E.D. (1977). Social Perception and İnterpersonal Behavior: On the Self-fulfillng Nature of Social Stereotypes. Journal of Personality and Social Psychology, 35(9): 665-666.
Rist R. C. (2000). Student Social Class and Teacher Expectations: The Self- Fulfilling Prophecy in Ghetto Education, Harvard Educational Review, 70(3): 266-302.
Rosenhan D.L. (1973). On Being Sane in Insane Places. Science,179: 250-258.
Rosenthal R. & Jacobson L. (1968). Pygmalion in the Classroom. New York: Holt, Rinehart, and Winston.
Sakallı U.N. (2003). Cinsiyetçilik: Kadınlara ve Erkeklere İlişkin Tutumlar ve Çelişik Duygulu Cinsiyetçilik Kuramı. Türk Psikoloji Yazıları, 6 (11-12): 1-20.
Tan M. (1979). Kadının Ekonomik Yasamı ve Eğitimi. Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Tan M. (2000). Eğitimde Kadın-Erkek Eşitliği ve Türkiye Gerçeği. İçinde, Kadın-Erkek Eşitliğine Doğru Yürüyüş- Eğitim, Çalışma Yaşamı ve Siyaset Ankara: TÜSİAD Yayınları: 23-114.
Van Vugt M. (2001). Self-interest as Selffulfilling Prophecy. Behavioral & Brain Sciences, 24(3): 429-431.
İndir
Yayınlanmış
2021-05-10
Nasıl Atıf Yapılır
Mercan, N. (2021). Kendini Gerçekleştiren Kehanet Teorisi Bağlamında Kadınlarla İlgili Kalıp Yargılara Yönelik Bir Araştırma. Kadın/Woman 2000, Journal for Women’s Studies, 19(1), 31–42. https://doi.org/10.33831/jws.v19i1.268
Sayı
Bölüm
Makaleler
Lisans
Authors who publish with this journal agree to the following terms:
- Authors retain copyright and grant the journal right of first publication, with the work [6 months] after publication simultaneously licensed under a Creative Commons Attribution License that allows others to share the work with an acknowledgement of the work's authorship and initial publication in this journal.
- Authors are able to enter into separate, additional contractual arrangements for the non-exclusive distribution of the journal's published version of the work (e.g., post it to an institutional repository or publish it in a book), with an acknowledgement of its initial publication in this journal.
- Authors are permitted and encouraged to post their work online (e.g., in institutional repositories or on their website) prior to and during the submission process, as it can lead to productive exchanges, as well as earlier and greater citation of published work (See The Effect of Open Access)
