Öğretmen Adaylarının Toplumsal Cinsiyet Tutumu: Adıyaman Üniversitesi Örneği

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.33831/jws.v19i1.272

Anahtar Kelimeler:

toplumsal cinsiyet rolleri- tutum- öğretmen adayı

Özet

Bireyler toplumun belirlediği roller çerçevesinde kadın ya da erkek olmayı öğrenerek toplumsal cinsiyet kimliklerini oluşturmaktadır. Kadına ve erkeğe atfedilen cinsiyet rollerinin geleneksel ya da eşitlikçi yönde olması ülkelerin gelişmişlik düzeyi açısından önemli görülmektedir. Çocuk aile içinde toplumsal cinsiyetine uygun davranışları ebeveynlerin yönlendirmeleri ve rol modeli alınmasıyla oluşturmaktadır. Çocuğun okula başlamasıyla rol modeli olan ebeveynlerin yerini öğretmenler alamaktadır. Bu durumda öğretmenler sadece teorik bilgi aktaran kişiler değil, tutum ve davranışları ile çocuklar için önemli bir rol modeli konumuna geçmektedirler. Bu çalışmada aileden sonra çocukların tutum ve davranışlarını etkileyeceği düşünülen ilköğretim bölümü son sınıf öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rolleri ile ilgili tutumu ve toplumsal cinsiyet rolleri tutumunu etkileyen faktörlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaca yönelik olarak Adıyaman Üniversitesi Eğitim Fakültesi İlköğretim Eğitimi Bölümünde eğitim gören 187 dördüncü sınıf öğrencisine Zeyneloğlu ve Terzioğlu tarafından geliştirilen Toplumsal Cinsiyet Rolleri Tutum Ölçeği uygulanmıştır. Araştırmada öğrencilerin eşitlikçi toplumsal cinsiyet rolü ve kadın toplumsal cinsiyet rolü, evlilikte toplumsal cinsiyet rolü, geleneksel toplumsal cinsiyet rolü ve erkek toplumsal cinsiyet rolü alt boyutlarına ilişkin eşitlikçi tutuma sahip oldukları belirlenmiştir. Öğrencilerin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları ile öğrenim gördüğü bölüm, mezun oldukları lise, okumakta olduğu bölümü seçmesinde etkili olan kişiler arasındaki farkın istatistiksel olarak anlamlı olduğu belirlenmiştir.

Referanslar

Basow S.A. (1992). Gender Stereotypes and Roles (3rd ed.). Pacific Grove, CA: Brooks/Cole Publishing Company.
Baxter K.L. & Pedavic I. (1995). Dependence and Independence: A Cross-National Analysis of Gender Attitudes. Gender and Society, 9(2):193-215.
Bem S.L. (1981). Gender Schema Theory: A Cognitive Account of Sex Typing. Psychological Review, 88(4): 354-364.
Buchmann C., Diprete T. & McDaniel A. (2007). Gender Inequalities in Education. ISERP Working Paper, 07-15. New York, NY: Columbia University in the city of New York-Institute for Social and Economic Research and Policy.
Chartschlaa S.A. (2004). External Influences of Children's Socialization to Gender Roles. Liberty University A Senior Thesis In The Graduation Honors Program.
Connell R.W. (2003). The Role of Men and Boys in Achieving Gender Equality. United Nations Report. New York:UN.
Cushman P. (2010). Male Primary School Teachers: Helping or Hindering a Move to Gender Equity? Teaching and Teacher Education, 26:1211-1218.
Duffy J., Warren K. & Walsh M. (2001). Classroom Interactions: Gender of Teacher, Gender of Student and Classroom Subject. Sex Roles, 45: 579-593.
Eccles J.S., Jacobs J.E., Harold R.D., Yoon K.S., Arbreton A. & Doan C.F. (1993). Parents and Gender Role Socialization during Middle Childhood and Adolescent Years. Gender Issues in Contemporary Society: 59-83.
Erden F.T. (2009). A Course on Gender Equity in Education: Does It Affect Gender Role Attitudes of Preservice Teachers? Teaching and Teacher Education, 25: 409–414.
Erkal S., Copur Z., Dogan N. & Safak Ş. (2007). Examining The Relationship Between Parents' Gender Roles and Responsibilities Towards Their Children (A Turkish Example). Social Behavior and Personality, 35(9): 1221-1234.
Evans M.E., Schweingruber H & Stevenson H.W. (2002). Gender Differences in Interest and Knowledge Acquisition: The United States, Taiwan and Japan. Sex Roles, 47(3/4): 153-167.
Gray C. & Leith H. (2004). Perpetuating Gender Stereotypes in the Classroom: A Teacher Perspective. Educational Studies, 30(1): 3-17.
Guimond S., Chatard A., Martinot D., Crisp R.J. & Redersdorff S. (2006). Social Comparison, Self-Stereotyping and Gender Differences in Self-Construals. Journal of Personality and Social Psychology, 90(2): 221-242.
Hofstede G. (1996). Gender Stereotypes and Partner Preference of Asian Women in Masculine and Feminine Cultures. Journal of Cross-Cultural Psychology, 27: 533-544.
Katsurada E.Y. & Sugihara Y. (1999). Gender Differences in Gender-Role Perceptions Among Japanese College Students. Sex Roles, 41: 779-786.
Keller B.K. & Whiston S.C. (2008). The Role of Parental Influences on Young Adolescents’ Career Development. Journal of Career Assessment, 16(2): 198-217.
Lindsey L.L. (1990). Gender Roles: A Sociological Perspective. Princeton NJ: Prentice-Hall.
Mahaffy K.A. & Ward S.K. (2002). The Gendering of Adolescents’ Childbearing and Educational Plans: Reciprocal Effects and the Influence of Social Context. Sex Roles, 46(11/12): 403-417.
Panayotova E. & Brayfield A. (1997). National Context and Gender Ideology: Atttitudes Toward Womens Employment in Hungary and U.S. Gender and Society, 11: 627-645.
Staggenborg S. (1998). Gender, Family and Social Movements. Thousand Oaks: CA, Pine Forge Press.
Tatar M. & Emmanuel G. (2010). Teachers' Perceptions of Their Students' Gender Roles. Journal of Educational Research, 94(4): 215-224.
Trommsdorff G. & Iwawaki S. (1989). Student’s Perceptions of Socialisation and Gender Role in Japan and Germany. International Journal of Behavioral Development, 12(4): 485-493.
Vefikulucay D., Zeyneloglu S., Eroglu K. & Taskin L. (2007). Kafkas Üniversitesi Son Sınıf Öğrencilerinin Toplumsal Cinsiyet Rollerine İlişkin Bakış Açıları. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi: 26–38.
Warrington M. & Younger M. (2000). The Other Side of the Gap. Gender and Education: 12(4): 493-508.
World Health Organization. (2010). Gender, Women and Primary Health Care Renewal. Discussion Paper.
Yılmaz D.V., Zeyneloğlu S., Kocaöz S., Kısa S., Taşkın L. & Eroglu K. (2009). Üniversite Öğrencilerinin Toplumsal Cinsiyet Rollerine İlişkin Görüşleri. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 6(1): 775-792.
Zaman A. (2007). Gender Sensitive Teaching: A Reflective Approach for Early Childhood Education Teacher Training Programs. Educating Healthy Boys: A Symposium for Teacher Educators. New York City.
Zeyneloglu S. (2008). Ankara’da Hemşirelik Öğrenimi Gören Üniversite Öğrencilerinin Toplumsal Cinsiyet Rollerine İlişkin Tutumları. Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Zeyneloglu S. & Terzioglu F. (2011). Development and Psychometric Properties Gender Roles Attitude Scale. Hacettepe University Journal of Education, 40: 409-420.
Zuo J. (1997). The Effect of Men’s Breadwinner Status on Their Changing Gender Beliefs. Sex Roles, 37: 799-816.

Yayınlanmış

2017-05-10

Nasıl Atıf Yapılır

Yaşar, B. N. (2017). Öğretmen Adaylarının Toplumsal Cinsiyet Tutumu: Adıyaman Üniversitesi Örneği. Kadın/Woman 2000, Journal for Women’s Studies, 19(1), 101–113. https://doi.org/10.33831/jws.v19i1.272